Kara Delikler, 10. Boyut, Stumbleupon

Kara delikleri çok basit bir dille anlatan harika bir görsel. Kara deliklerin nasıl oluştuğundan, nasıl fark edilebileceklerinden ve en ilginci de kara deliğe doğru yol alan bir uzay gemisinin başına gelebileceklerden bahsedilmiş. Özet olarak anlatmak gerekirse,

• Tüm yıldızlar, 2 temel işlemin dengesinde kalır: 1) Nükleer füzyon denen hidrojeni merkezden dışarıya püskürtme 2) Bu hidrojeni geri dönüştürmek üzere tekrar merkeze çeken yer çekimi.
  
• Bu denge hidrojenin tükenip yerçekiminin galip gelmesine dek sürer.
• Yerçekimi baskınlaştıkça yıldız dengesiz bir hal alır ve çökmeye başlar.
• Süper nova denilen büyük patlamalarla kütlelerinin çoğunu akıtırlar.
• Bu içine doğru çökme durmadan devam eder ve sonunda kara delik oluşur.
• Bir yıldızın kara delik olabilmesi için güneşin en az 3 katı büyüklükte olmalı, daha küçük yıldızlar neutron yıldızı ya da beyaz cüce denen yapılara dönüşürler.
• Kara delik, maddenin sonsuz yoğunluğa çöktüğü, yerçekiminin ışığın bile kaçamayacağı kadar güçlü olduğu bölge olarak tanımlanır.
• Kara delikleri keşfedebilmek için bir kara deliğin dünya ile bir yıldız arasından geçmesi gerekir. Yıldızdan gelen ışıklar kara deliğin çekim etkisiyle bir lens görevi görmesi sonucu toplanarak dünyaya ulaşır, bu da yıldızın daha parlak görünmesine neden olur.
• Kara deliğe doğru gönderilen bir uzay aracı önce yavaşlar gibi görünür , "olay yatayına" gelmeden hemen önce de durmuş gibi algılanır. Bunn sebebi uzay aracı kara deliğin yatayını geçtikten uzun bir süre sonra ışığın yüksek yerçekimi nedeniyle bize ulaşamamasıdır.
• İnanılmaz büyüklükteki yerçekimi gemiyi ve içindekileri tekilliğe kadar esnetecektir.
• Bundan sonra olabilecekler için 3 teori vardır: 1) Uzay aracı kara deliğin gövdesiyle birleşir. 2) Bu esneme uzay aracı atom altı parçacıklarına parçalanıncaya kadar devam eder ve sonunda bir enerji sprayi olarak püskürtülür 3) Devasa tekilleşme bir solucan deliği oluşturur. Ve eğer yüksek yerçekimine dayanılabilirse bu delikten uzay ve zamanda başka boyutlara yol alınabilir.

Bu görselde ise 10. boyutun nasıl bir şey olabileceği 1. boyuttan itibaren ilişkilendirilerek anlatılıyor

BBC News sitesi "Geçen Yıl Bilmediğimiz 100 Şey" başlıklı, 2007 haberlerinden en ilginçlerini topladıkları bir yazı yayınlamış. Kendimce ilginç gelenleri not aldım:

• 6. Dishcloths are purged of 99% of their bacteria during two minutes in a microwave(Mikrodalgaya yeni işlevler...)
• 11. Astronauts wear nappies during launch and re-entry because they can't stop what they're doing should they need to urinate(Sen kalk o kadar karizma koy uzaya gidiyorum ben diye, sonra altına bez bağla fırlatma aşamasında :) )
• 16. Chimpanzees make their own spears for hunting(Şempanze deyip geçmemek lazım, mızrak yapıyorlarmış)
• 21. Only about half of China's population can speak the national language, Mandarin(Düşünün artık Çince ne kadar zor)
• 31. There is mobile phone reception from the summit of Mount Everest(Her yerden çekiyoruz diyor ya hani bazı gsm şirketleri, doğru demek ki)
• 33. Female civil servants in India are questioned about their menstrual cycle as part of their appraisal(Oha Hindistan, ayıptır!!!)
• 35. Denmark is the happiest country in Europe; Italy the unhappiest
• 46. Peanuts can be made into diamonds(Şaka gibi ama yüksek basınç ile şaka değil)
• 40. A new three-bedroom house must have at least 38 plug sockets(Bu İngiltere ortalamasıymış, ben de saydım yaklaştı aynı rakama... Bunun için harika bir çözüm olacak olan kablosuz enerji transferini ise heyecanla bekliyoruz, selam olsun Tesla'ya, onun hakkında da bir yazı yazacağım umarım bu yakında)
• 57. Sleeping on the job is tolerated in Japanese work culture, as long as you remain upright and obey certain other rules. It's called inemuri(İşte budur, hayranım şu Japonlara, insanları kafeine bağımlı kılıp verimsizleştirmektense kısa süreli uyumalarına izin veren bir yapı benimsemişler. Ayrıca bu bizdekinin aksine işi savsaklamak anlamına değil, uykusundan ödün verip işine vakit ayırdığın anlamına geliyormuş. Fotoğraftaki kişi Japonya eski başbakanı ve bu konuda örnek oluyor)

• 66. Gun ownership per person in Finland is the third highest in the world(Bu en çok şaşırdığım haber oldu, Finlandiya hakkında sandığımdan az şey biliyorum sanırım, erasmusçulara teyit ettirmek lazım. Bu tip olaylar sadece Amerika'da olur sanırdım)
• 93. Dinosaurs had creches
• 96. Bees can detect explosives(Köpeklerin bu işi bir oyun olarak görüp sıkılma faktörüne sahip olmalarına karşın arılarda böyle bir durum söz konusu değil bu da çok daha etkili olarak kullanılabileceklerinin kanıtı)
• 97. There have been at least two children given the name "Superman" in the UK since 1984(puhahahaha, bu arada hiç sevemedim gitti şu superman denen naneyi, ne tiksinç bir kahramandır, gözünü seveyim örümcek adamın)

Bir programcının evrimi, son kısımdaki "yöneticinin evrimi" de pek güzel olmuş.

Firefox kullanıp da eklentilerini kullanmayan yoktur heralde, bir ara bu eklentiler hakkında bir şeyler yazacaktım ama artık her yerde var diye vazgeçtim. Ama bir tane eklentisi var ki uzun süre başıma gelecekleri tahmin ettiğim ve çevreden de bunu destekler şeyler duyduğum için kurmayı inatla ertelemiştim ama sonunda dayanamayıp stumbleupon eklentisini kurdum. Kesinlikle inanılmaz bir şey, ilgi alanlarınızı doğru bir şekilde girdikten sonra, aralıksız bir şekilde internet başında kalabileceğinizi garanti ediyorum, yukarıdaki yazıların bir kısmı stumble sayesinde karşıma çıktı ve bundan sonra da eminim birçok girdi de bu şekilde olacak. Mutlaka denemenizi öneririm.